#10 Joy Fielding – Zawsze ktoś patrzy, czyli o tym, czy potrzebujemy lornetki, by znaleźć kryminał w kryminale.

Książkę kupiłam pod wpływem emocji. Albo raczej na zasadzie – o leży książka, wezmę, nikt nie zauważy. Schowam w wózku, między chlebem a serem, ukryję pod makaronem, pójdzie gładko, będzie przyjemnie. Jak widać na zdjęciach – książka trochę ze mną przeszła (ja z nią też, ładnie mi się odwdzięczyła za zwiedzanie plaż i parków!). Ciągle jakoś siedziała mi w tyle głowy, fabuła wydawała się ciekawa, kryminał obyczajowy to coś co lubię, w końcu zawsze wypatruję życia prywatnego bohaterów i czekam na nie z niecierpliwością. Wydawałoby się – jak znalazł.

Kiedy zaczęłam czytać, nastawiłam się, by się nie nastawiać, by się niczego nie spodziewać i nie mieć wysokich oczekiwań. W końcu książka ma być lekka, przyjemna, typowo podróżna, taka do autobusu i poczytania w przerwie na „lunch”.

„Ludzie mówią, że nie ma sensu denerwować się tym, na co nie ma się wpływu. Zwykle sprzeciwiałam się temu, ale to było zanim u mojej matki zdiagnozowano raka, zanim patrzyłam bezradnie jak choroba odbiera jej siły, uśmiech, w końcu życie, zanim mój ojciec umarł na rozległy zawał, parę tygodni po tym jak pomyślnie przeszedł badania kontrolne. Zanim tamten człowiek znalazł mnie w kępie słodko pachnących krzaków i odarł z ubrania, godności i resztek wewnętrznego spokoju. Przekonanie, że panujemy nad swoim losem – teraz już to wiem – jest w najlepszym razie nieszkodliwym złudzeniem, a w najgorszym podstępem, prowadzącym do katastrofy.”

Na pierwszym planie książki ukazuje się nam pani detektyw – Bailey Carpenter. Kobieta ta zostaje brutalnie zgwałcona podczas wykonywania swojej pracy i traci grunt pod nogami. Przeżywa coś, co można by określić traumą, czy też zespołem stresu pourazowego. Z brutalnego gwałtu pamięta niewiele, może poza czarnymi butami firmy Nike i głosem gwałciciela chrypiącym „powiedz, że mnie kochasz.”. Bailey Carpenter ma też dość skomplikowaną sytuację w życiu prywatnym – zarówno jeśli chodzi o rodzinę, jak i w sferze miłosnej. Jak wiadomo sprawy spadkowe, w których gra toczy się o wielkie pieniądze, zwykle sprawiają, że okazuje się, że mamy rodzinę większą, niż mogłoby się wydawać. 

Bailey i Heath są rodzeństwem. Ich ojciec, władający sporą fortuną, postanawia całe pieniądze zapisać swoim ukochanym dzieciom. Sęk w tym, że ze wszystkich, tymi ukochanymi jest tylko ta dwójka. Ich przyrodnie rodzeństwo postanawia założyć sprawę w sądzie i walczyć o spadek. Do tego wszystkiego Heath jest niezbyt odpowiedzialnym młodym człowiekiem. Oczekuje wielkiej kariery w showbiznesie, jara trawkę i znika na wiele tygodni, podczas gdy jego siostra próbuje radzić sobie ze swoim życiem. Na pomoc przychodzi jej Claire – przyrodnia siostra Bailey oraz jej córka. Dzięki nim główna bohaterka uczy się na nowo radzić sobie z życiem. Jednocześnie poszukuje oprawcy, gdyż nigdy nie będzie czuła się całkowicie bezpieczna, dopóki on pozostanie na wolności.

„Heath miał tendencje do znikania, często na kilka dni, zwykle w gęstej chmurze marihuanowego dymu.”

Zarys fabuły wciąż brzmi całkiem interesująco, choć właśnie jak na kryminał, który czyta się w ramach rozrywki i chwilowego oderwania się od rzeczywistości. Nie chcę zdradzać Wam zbyt wiele, bo domyślam się, że część z Was ma tę książkę na półce i czeka ona na swoją szansę. Przez większość książki jednak akcja toczy się ślimaczym tempem. Owszem, myślę że sama sytuacja wymagała wprowadzenia w ciężki klimat traumy, jednak może to zniechęcać. Mnie nie odstraszyło tak bardzo, choć przydałoby się, by między wierszami więcej rzeczy układało się w całość.

Bailey jest typową bogatą dziewczyną, wychowaną w cukierkowych warunkach. Podobnie jest z Heathem – dużym chłopcem, Piotrusiem Panem, biegnącym za marzeniami. Claire natomiast jest ich przeciwieństwem. Przez to, że musiała zmagać się z brakiem funduszy, twardo stoi na nogach i mierzy się z rzeczywistością każdego dnia. Porządna, dobrze zorganizowana, samotnie wychowująca córkę realistka. Najciekawsza w tej fabule mimo wszystko wydaje się właśnie córka Claire – Jade. Zbuntowana nastolatka, której charakter i zachowania mimo wszystko świadczą o rozsądku i inteligencji. Niestety, fabuła się delikatnie mówiąc sypie. Tego, co napisałam w opisie książki, dowiadujemy się już na pierwszych 20 stronach, a potem nie uzupełniamy tej wiedzy za bardzo. Bailey boi się mężczyzn i kontakt z nimi sprawia jej trudność, co jest zrozumiałe. Zaczyna ona identyfikować niemalże każdego mężczyznę w średnim wieku jako możliwego gwałciciela. Policja niekoniecznie jest zainteresowana sprawą, więc tak naprawdę nikt nie może jej pomóc.

„Nie zwariowałam. Nie wszyscy mężczyźni są nieodpowiedzialnymi kłamcami. Nie biją swoich dziewczyn. Nie kłamią, że nie sypiają ze swoimi żonami, nie organizują narkotykowych orgii w sypialni zmarłego ojca. Nie wszyscy są gwałcicielami. A ja nie zwariowałam.”

Narracja jest pierwszoosobowa, ale nie przeszkadza to w odbiorze książki. Taki był zamysł i to szanuję. Nie jest moim zdaniem ani wybitnie dobra, ani też zła. Jest prowadzona w sposób normalny, nie mam tu chyba nic do zarzucenia. Z pewnością nie jest też ona źródłem inspirujących cytatów, ciętych ripost, czy głębokich przemyśleń nad życiem, do czego przyzwyczaili mnie inni pisarze, ale jednocześnie, w moim odczuciu,  nie powinno to stanowić podstawy do oceny powieści kryminalnej. Cytaty, które tu przedstawiłam, to niestety wszystkie jakie mnie zainteresowały i jakie udało mi się wyłapać w całej powieści.

Książka jest po prostu mocno średnia. Pasowałoby tu określenie supermarketowa, gdyby nie fakt, że w dzisiejszych czasach w marketach można dostać prawdziwe perełki i do tego jeszcze pachnące nowością. Średnio zaskakująca, a zakończenie wydaje się być trochę wyjęte z kontekstu. To znaczy nie powiem, żeby nie było pewnego rodzaju niespodzianką, ale nie tym rodzajem niespodzianki, który w kryminałach kochamy. Mam wrażenie, że efekt idealny powinien przybierać formę „zrozumienia”. To znaczy, że nagle, gdy dowiadujemy się kto za czym stoi, wszystkie wcześniej podane elementy układanki powinny magicznie złożyć się w całość, tak, by nasz mózg nagle pojął wszystkie wskazówki i zrozumiał. Tutaj efekt zaskoczenia, był typową niespodzianką na zasadzie – aha, ok, a dlaczego tak? I do tego nikt nie podał odpowiedzi na to pytanie. Autorka nie raczyła wyjaśnić. Pozostałam z niesmakiem braku motywu, z poczuciem, że główna bohaterka nie była w stanie używać swoich szarych komórek, jak dorosła kobieta, ani słuchać rad tych, którzy chcieli jej coś uzmysłowić.

Szczerze, może powinno się tę książkę oceniać, jako obyczajówkę, ale wtedy i tak czegoś jej brakuje. Może właśnie tej bliskości z bohaterami. Jako kryminał natomiast pozostawia nas z brzęczącym w głowie pytaniem: dlaczego? I choć mogę znaleźć sobie milion wyjaśnień, to te wyjaśnienia przeczą wówczas inteligencji, jak i instynktowi głównej bohaterki. W którejkolwiek kategorii bym jej nie ulokowała, zasługuje chyba jedynie na ocenę 5/10. 

A Wy? Czytaliście "Zawsze ktoś patrzy"? A może inne pozycje tej Autorki? Co sądzicie? 

Pozdrawiam Was serdecznie!